Een zout is opgebouwd uit ionen. Positieve en negatieve ionen binden sterk aan elkaar. Hierdoor is een zout bij kamertemperatuur vast.
Een zout bevat positieve en negatieve ionen in een verhouding die de stof neutraal maakt.
Sommige zouten lossen op in water doordat de ionen bij omringing door watermoleculen los gaan van elkaar.
Vrij bewegende ionen (in een oplossing of gesmolten zout) zorgen voor stroomgeleiding.
Als twee ionsoorten in oplossing samen een slecht oplosbaar zout kunnen vormen, ontstaat een neerslag.
Ionsoorten die stikstof- of fosforatomen bevatten kunnen dienen als meststof voor planten. Planten kunnen alleen opgeloste ionen opnemen. Bij overbemesting spoelen deze zouten in het oppervlaktewater waardoor eutrofiëring ontstaat en de kwaliteit van het water afneemt.
Vaak weten leerlingen al over atoombouw of zelfs ionbouw. Vanuit de natuurkunde weten ze dat positief en negatief geladen deeltjes elkaar aantrekken en dat "neutraal" betekent dat er evenveel positieve als negatieve ladingen aanwezig zijn.
De naamgeving van moleculaire stoffen en hoe je het oplossen van een moleculaire stof in een reactievergelijking weergeeft is al bekend.
Een zout is een zuivere stof maar bevat twee soorten deeltjes. Dit wordt zichtbaar in de oplosvergelijking.
Het concept "reactievergelijking" is bij zouten heel anders dan hiervoor. De losse deeltjes (ionen) die met elkaar reageren veranderen niet, maar toch ontstaat er een nieuwe stof. Een neerslagvergelijking en een indampvergelijking beschrijven verschillende processen maar lijken bedrieglijk veel op elkaar.
De IUPAC naamgeving van zouten volgt andere regels dan die voor moleculaire stoffen.
Na het behandelen van de namen van samengestelde ionen blijkt het lastig om terug te halen wat "sulfide" ook alweer betekende. En "bromide" is dat nou di-atomig?
Deze pagina is gemaakt ter ondersteuning van (beginnende) docenten scheikunde.
Na ruim 25 jaar weet ik echter niet van alles meer waar ik het vandaan heb. Herken je een lesopzet of een theorie uit een leerboek of een artikel? Stuur me de bron, ik voeg de vermelding toe.
Bronnen die zeker aan te raden zijn voor elke scheikundedocent
NVOX, het blad van de vakvereniging NVON, diverse jaargangen
P.A. Krirschner, L Claessens, S. Raaijmakers, Op de schouders van reuzen, Ten Brnik, Meppel 3e druk 2019, ISBN 978-90-7786-650-4, gratis download
T. Surma, e.a., Wijze lessen, Ten Brink, Meppel 2019, ISBN 978-90-7786-652-8, gratis download
T. Somers & K. vd Velden, Leren denken en werken als Natuur-scheikundedocent, Kans, Nijmegen 2023, ISBN 978-94-6481-159-9