lessen voorbereiden

Een goede les is goed voorbereid. Waar kan je zoal op letten? Hieronder een paar aandachtspunten.

Kiezen

Het doel van een les is iets leren.  Een goede docent KIEST wat een leerling leert, en hoe dat het meest effectief gaat.

Leerlingen zijn verschillend, dus een goed docent varieert ook nog eens!

leerdoel

Houd je bij één leerdoel per les. En formuleer dit SMART:

Specifiek (WAT kan ik straks)

Meetbaar (HOE laat ik dit zien)

Acceptabel (WAARVOOR leer ik dit)

Realistisch (is het nieuw?)

Tijdsgebonden (WANNEER kan ik dit)

activiteit

Er zijn zeer veel activiteiten mogelijk. Kies op grond van je leerdoel: wat is het meest effectief?

  • college luisteren
  • overschrijven
  • aantekeningen maken
  • filmpje bekijken
  • boek bestuderen
  • begrippen definiëren
  • begrippen sorteren
  • gegevens noteren
  • berekenen
  • overleggen
  • discussiëren

organisatie

Kies op grond van de leeractiviteit: wat levert meerwaarde? Het grote voordeel van op school leren is, dat er ook andere mensen zijn waar je van kan leren. En er is een expert in de klas (de docent). Maar niet iedereen heeft de docent echt nodig.

  • individueel
  • tweetal,
  • drietal, 
  • viertal
  • ...
  • klassikaal

Als je in meertallen werkt, hoe ga je ze samenstellen? Willekeurig, niveaugroepen of juist gemengde groepen (dat kan weer afhangen van je leerdoel), houd je een vaste rolverdeling in de groep aan (bv. schrijver, voorzitter, uitvoerder, materiaalverantwoordelijke)

evaluatie

Hoe controleer je of het leerdoel is bereikt? Hier zit de M (sMart) van het leerdoel!

  • (digitale) meerkeuzevraag
  • tekening
  • oplossing van een probleem
  • goed geformuleerd antwoord
  • ...

orde

Hier een paar aandachtspunten voor je lessen die het ontstaan van wanorde kunnen voorkomen:

Wat doen zij?

Geef de LEERLING altijd iets te doen. En zorg dat je weet wat ze moeten doen in de lesfase waar je zit. Dan is ingrijpen makkelijker.

observeer

Plan - ook tijdens uitleg - momenten om te kijken wat iedereen doet. Zo kan je gemakkelijk positieve feedback geven, en kleine verstoringen klein houden.

overgangen

Moet de leerling iets anders gaan doen? Maak een duidelijke overgang: vraag de aandacht, zorg dat iedereen stopt met waar hij of zij mee bezig is, geef een complete instructie voor het volgende onderdeel. En controleer of iedereen dit ook gaat doen voordat jij iets anders gaat doen.

einde

Met welk signaal wil je de les beëindigen? 

feedback

De juiste feedback houdt leerlingen op het spoor en de relatie goed.

positief

Het is leuk om een compliment te krijgen. Bedenk van tevoren wat voor complimenten er wanneer te geven zijn. Bijvoorbeeld:

  • goed bedacht
  • netjes gewerkt
  • goed doorgewerkt
  • goed overlegd
  • goed verbeterd
  • ...

taakgericht

Geef complimenten over wat een leerling DOET, niet wat (je denkt) dat deze IS. 

  • "goed bedacht" ipv "wat slim"
  • "hard gewerkt" ipv "wat knap"
  • "weer wat geleerd!" ipv "je bent echt een talent"

groei stimuleren

Veel van onze intelligentere leerlingen zijn er van overtuigd dat je iets kan, of niet kan. Op de basisschool hebben ze weinig uitdaging gevonden, en vaak in de onderbouw ook nog niet.

Als ze iets tegenkomen dat ze (nog) niet kunnen, kan hun overtuiging ze belemmeren om te gaan leren. Dan hebben ze feedback nodig! Zaken als:

  • goed geprobeerd
  • goed bedacht dat je bent gaan terugzoeken in je boek
  • netjes alle gegevens genoteerd, nu kan je de volgende stap gaan doen

Ook aanwijzingen hoe ze verder komen zijn heel belangrijk:

  • wat weet je al?
  • welke gegevens mis je nog?
  • waar zou je dit kunnen vinden?

En als er succes geboekt wordt, dit natuurlijk vieren met een compliment!


inspiratie

Wil je eens iets anders en heb je geen inspiratie? Bekijk deze bronnen eens...

Download
SLO activerende werkvormen
activerende-werkvormen.pdf
Adobe Acrobat document 952.5 KB